Η χρησιμότητα της φυσικοθεραπείας και του μασάζ μετά από μια εγκυμοσύνη έχει ως κύριο σκοπό την ενδυνάμωση της κοιλιακής χώρας και του πυελικού εδάφους. Κατά τη διάρκεια μιας εγκυμοσύνης το γυναικείο σώμα θα υποστεί πολλαπλές αλλαγές.

Ξεκινώντας από την χαλαρώτητα των συνδέσμων στις αρθρώσεις, κυρίως στην περιοχή της λεκάνης. Στην συνέχεια η κατακράτηση των υγρών του σώματος και η έκκριση των ορμονών αυξάνεται για να προετοιμαστεί το σώμα, εξού και η σταδιακή αύξηση βάρους. Η κυκλοφορία και ο όγκος του αίματος αυξάνεται κατά 40%, με αποτέλεσμα η καρδιά να δουλεύει περισσότερο και η αίσθηση της κούρασης είναι εμφανώς μεγαλύτερη και συχνότερη. Όσο το έμβρυο μεγαλώνει και αυξάνεται το βάρος του, οι κοιλιακοί μύες διατείνονται δημιουργώντας ένα κενό, την λεγόμενη ”διάσταση”.

Στη συνέχεια το περίνεο γνωστό και ως πυελικό έδαφος υποχωρεί και διατείνεται όπως ένα σεντόνι ή μια αιώρα και υποστηρίζει το βάρος της μήτρας και του εμβρύου καθώς το σώμα της μητέρας μπαίνει στην τελική φάση της εγκυμοσύνης πριν τον τοκετό. Ο μυς εκτείνεται οριζόντια από το ηβικό οστό μέχρι τον κόχυκα. Σε μια φυσιολογική γυναίκα η λειτουργία του περινέου είναι η υποστήριξη και ο μυικός έλεγχος των εσωτερικών οργάνων της κάτω κοιλιακής χώρας όπως η μήτρα, η ουροδόχος κύστη και το έντερο.

Πυελικο έδαφος και κοιλιακοί

Θεωρούνται οι δυο πιο σημαντικές μυικές ομάδες για αποκατάσταση, η οποία μπορεί να ξεκινήσει 6 βδομάδες μετά τον τοκετό. Το πυελικό έδαφος βρίσκεται σε μυική αδυναμία, ιδιαίτερα μετά από έναν φυσιολογικό τοκετό μίας τομής ή κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Δικαιολογημένα εντοπίζονται κάποιες ακράτειες τύπου 1: κατά την διάρκεια του γέλιου, ενός βήχα ή ενός φτερνίσματος.

Σε μία πρώτη προσέγγιση οι φυσικοθεραπείες θα βοηθήσουν ώστε να δυναμώσουν οι μυικές ίνες του περινέου μέσω διάφορων ασκήσεων και να αποκατασταθεί η λειτουργική και μυική ισορροπία της λεκάνης. Στη συνέχεια οι φυσικοθεραπείες εστιάζονται στην ενδυνάμωση των κοιλιακών σε υποπίεση. Πρόκειται για συγκεκριμένη τεχνική όπου το διάφραγμα και οι κοιλιακοί δεν πιέζουν τα όργανα της λεκάνης και το πυελικό έδαφος συνεχίζει να εξασκείται. Στο τέλος της φυσικοθεραπείας η ασθενής μπορεί να ξεκινήσει ένα εντατικό πρόγραμμα γυμναστικής ώστε να ενδυναμώσει το σώμα της και να χάσει τα περιττά κιλά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες γυναίκες ξεκινούν εντατικά προγράμματα προπόνησης χωρίς να γνωρίζουν τις επιπτώσεις της ενδυνάμωσης χωρίς φυσικοθεραπεία. Δυστυχώς όταν η πρώτη αποκατάσταση δεν είναι η κατάλληλη, κάθε επόμενη εγκυμοσύνη επηρεάζει τα προβλήματα της ακράτειας καθώς οι επιπτώσεις αυξάνονται με το χρόνο. Τα έντονα προβλήματα ξεκινούν κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης, όταν οι ορμονικές μεταβολές είναι εμφανείς, το πυελικό έδαφος έχει χαλαρώσει, οι κοιλιακοί είναι αδύναμοι, τα εσωτερικά όργανα πιέζονται και σε ακραίες περιπτώσεις εντοπίζεται η πτώση των οργάνων.

Δήμητρα Μακρή, Φυσικοθεραπεύτρια